યહોવાનું ભય એ વિદ્યાનો આરંભ છે; મૂર્ખો જ્ઞાન તથા શિક્ષણને તુચ્છ ગણે છે. (નીતિવચનો 1:7)

આ પહેલું નીતિવચન છે. એ ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે કે આ પહેલું નીતિવચન છે. જ્યારે તે વિદ્યાનો આરંભ કહે છે, ત્યારે આપણે કહી શકીએ છીએ કે અહીં પાયાનો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે. પાછળથી નીતિવચનો 9:10 માં, તે કહે છે, "યહોવાનું ભય એ જ્ઞાનનો આરંભ છે." જ્ઞાન અને વિદ્યા ખરેખર એકબીજા સાથે જોડાયેલા છે, કારણ કે જ્ઞાનનો અર્થ બાઈબલનું જ્ઞાન નથી. તેનો અર્થ ઈશ્વરનું જ્ઞાન છે. જ્યારે આપણે જ્ઞાન વિશે વાંચીએ છીએ, ત્યારે તેનો અર્થ બાઈબલનું શૈક્ષણિક જ્ઞાન નથી. કારણ કે શેતાન પાસે તે છે, અને તેને ઈશ્વરનો ભય નથી. તેથી તે સ્પષ્ટ છે કે નીતિવચનો 1:7 બાઈબલના જ્ઞાનનો ઉલ્લેખ કરી રહ્યો નથી. અહીં જે જ્ઞાન વિશે વાત કરવામાં આવી છે તે ઈશ્વરનું જ્ઞાન છે! તે બાઈબલના જ્ઞાનથી તદ્દન અલગ છે.

ઘણા લોકો જેમને બાઈબલનું જ્ઞાન છે તેઓ ઈશ્વરનું જ્ઞાન ધરાવતા નથી. ઈશ્વરનું ભય એ જ્ઞાનનો આરંભ છે. "અનંતજીવન એ છે કે તેઓ તમને એકલા ખરા ઈશ્વરને તથા ઈસુ ખ્રિસ્ત જેને તમે મોકલ્યો છે તેને ઓળખે" (યોહાન 17:3). ઈશ્વર કેવા છે તે વધુને વધુ જાણવા. પાઉલે કહ્યું કે એ તેમના જીવનની મહાન ઝંખના હતી: "...કે હું તેમને જાણું..." (ફિલિપીઓને પત્ર 3:10). એટલે કે, તે ઈશ્વરને વધુને વધુ જાણવા માંગતો હતો. ઈશ્વર કેવા છે, ઈશ્વર લોકોને કેવી રીતે જુએ છે, ઈશ્વર પરિસ્થિતિઓને કેવી રીતે જુએ છે, ઈશ્વર બાબતોને કેવી રીતે જુએ છે તે વધુને વધુ જાણવા માટે - પછી પાઉલ પોતાનો વિચાર તે રીતે બદલી શકે. અહીં એ જ્ઞાનની વાત કરવામાં આવી છે.

પહેલું નીતિવચન શીખવે છે કે ઈશ્વરને જાણવાનું પહેલું પગલું એ છે કે તેમનો ભય રાખવો; તેમના માટે આદર રાખવો. પાપને ધિક્કારવો અને ન્યાયીપણાને પ્રેમ કરવો. આ ઈશ્વરનો ભય રાખવો તે છે. અને પછી આપણે તેમને વધુને વધુ સારી રીતે જાણી શકીએ છીએ. તેથી જ પ્રશ્ન એ નથી કે આપણી પાસે કેટલી બુદ્ધિ છે, પરંતુ ઈશ્વરનો ભય કેટલો છે તે નક્કી કરે છે કે આપણે આત્મિક વિદ્યા અને આત્મિક જ્ઞાનમાં કેટલા વધીએ છીએ.

તો શરૂઆતમાં જ એ વાત સાચી છે - પાયો, પાયાનો પથ્થર, તમે તેને જે પણ કહેવા માંગો છો - પ્રભુનો ભય. તે દોડની શરૂઆતની રેખા છે. જો તમે ત્યાં નહીં પહોંચો, તો તમે ક્યાંય નહીં પહોંચો. આપણે એમ પણ કહી શકીએ કે તે બધા જ્ઞાનનો સાર એ જ છે. બધા જ્ઞાનનો મુખ્ય ભાગ ઈશ્વરનો ભય છે, અને જે દિવસે હું ઈશ્વરનો ભય ગુમાવીશ, ત્યારે મને ઈશ્વર કે જ્ઞાનની વધુ સમજણ નહીં મળે. જ્ઞાનમાં વધારો કરવાનો માર્ગ એ છે કે ઈશ્વરના ભયમાં વધવું. ઈશ્વરની વિદ્યામાં વધારો કરવાનો માર્ગ એ છે કે ઈશ્વરના ભયમાં વધવું.

આ કલમ પરથી આપણે એ પણ સમજીએ છીએ કે મૂર્ખ કોણ છે. જ્યારે બાઈબલ મૂર્ખ વિશે વાત કરે છે, ત્યારે તે એવા વ્યક્તિ વિશે વાત કરતું નથી જેણે ગણિતમાં પંદર ટકા અને વિજ્ઞાનમાં દસ ટકા મેળવ્યા હોય. જે વ્યક્તિએ તે ગુણ મેળવ્યા હોય તે શાસ્ત્રો અનુસાર જ્ઞાની હોઈ શકે છે જો તેને ઈશ્વરનો ભય હોય. જ્યારે બાઈબલ મૂર્ખ વિશે વાત કરે છે, ત્યારે તે એવા વ્યક્તિ વિશે વાત કરતું નથી જે તેના અભ્યાસમાં નબળો છે. તે એવી વ્યક્તિ વિશે વાત કરી રહ્યું છે જેને ઈશ્વરનો ભય નથી - એક એવી વ્યક્તિ જે સ્ત્રીઓની લાલસા કરે છે અને તેના પર શોક કરતો નથી, તેના પર રડતો નથી. તે મૂર્ખ છે, ભલે તેને ગણિત અને વિજ્ઞાનમાં નેવું ટકા મળે! તે સંપૂર્ણ મૂર્ખ છે, અને તે તે વ્યક્તિ છે જેના વિશે સુલેમાને નીતિવચનોના પુસ્તકમાં છાસઠ વાતો લખી છે. આ તે પ્રકારનો વ્યક્તિ છે જેને પાપની વાત આવે - જ્યારે જૂઠું બોલવાની, ખોટા નિવેદનો પર સહી કરવાની અથવા અન્ય તમામ પ્રકારના પાપો કરવાની વાત આવે ત્યારે તેને ઈશ્વરનો ભય નથી. આવી બાબતો વિશે જે વ્યક્તિના હૃદયમાં ખલેલ પહોંચતી નથી. આવા મૂર્ખો વિશે સુલેમાને છાસઠ વાતો લખી છે.

મૂર્ખ તે છે જે જ્ઞાન અને સલાહને ધિક્કારે છે. તેમની પાસે ઈશ્વરના દૃષ્ટિકોણથી બાબતો જોવાની સમજ નથી. આપણે કહી શકીએ કે જ્ઞાન એ છે કે લોકો અને બાબતો અને સમગ્ર વિશ્વને ઈશ્વર જે રીતે જુએ છે તે રીતે જોવું. મારી પાસે જેટલું વધુ જ્ઞાન હશે, તેટલું વધુ મારે લોકોને ઈશ્વર જે રીતે જુએ છે તે રીતે - કોમળતા, કરુણા, પ્રેમ અને શુદ્ધતા સાથે જોવા જોઈએ. જો હું લોકોને કોમળતા, કરુણા, પ્રેમ અને શુદ્ધતાથી ન જોઈ શકું, તો મને જ્ઞાન નથી મળતું, ભલે હું બાઈબલના જ્ઞાનમાં કેટલો પણ વધારો કરું (જે શેતાન પાસે મારા કરતાં વધુ છે). અહીં આપણે જોવાની જરૂર છે કે બાઈબલ જે મૂર્ખ વિશે વાત કરે છે તે મૂર્ખ છે જે ઈશ્વરનો ભય રાખતો નથી, જેને પોતાના જીવનમાં ઈશ્વર માટે આદર નથી, જે પાપને ધિક્કારતો નથી અને જે ન્યાયીપણાને પ્રેમ કરતો નથી.

એ મહત્વનું છે કે જ્ઞાનનું પુસ્તક જે સૌથી પ્રથમ બાબત પર ભાર મૂકે છે તે તો ઈશ્વરનો ભય છે. જેને સાંભળવાને કાન છે તે સાંભળે કે આત્મા શું કહી રહ્યો છે.